Podstawowym celem kształcenia na kierunku pedagogika specjalna jest nabycie przez studentów wiedzy, umiejętności i kompetencji społecznych potrzebnych do pełnienia roli społeczno-zawodowej pedagoga specjalnego z przygotowaniem merytorycznym i praktycznym. Kierunek pedagogika specjalna adresowany jest do osób, które są szczególnie zainteresowane zdobyciem interdyscyplinarnej, specjalistycznej wiedzy i umiejętności dotyczących edukacji, rehabilitacji i terapii osób z niepełnosprawnościami oraz osób ze zróżnicowanymi potrzebami edukacyjnymi.
Program studiów obejmuje kształcenie w trzech modułach zajęć do wyboru:
- edukacja i rehabilitacja osób z niepełnosprawnością intelektualną,
- edukacja i terapia osób z zaburzeniami ze spektrum autyzmu,
- pedagogika resocjalizacyjna.
Szczegółowe cele kształcenia na kierunku studiów pedagogika specjalna:
- Zrozumienie zasad i teorii pedagogiki specjalnej. Studenci poznają główne teorie, modele i podejścia związane z edukacją osób z różnymi niepełnosprawnościami oraz specjalnymi potrzebami edukacyjnymi.
- Rozwinięcie umiejętności diagnozy i oceny. Studenci zostaną przygotowani do pełnienia roli zawodowej pedagoga specjalnego, profesjonalnej oceny potrzeb edukacyjnych oraz prowadzenia kompleksowych diagnoz, które stanowią podstawę do opracowywania indywidualnych programów edukacyjnych.
- Projektowanie i realizacja indywidualnych programów edukacyjnych. Studenci nabędą umiejętności w opracowywaniu spersonalizowanych programów edukacyjnych, uwzględniających indywidualne potrzeby, zdolności i cele rozwojowe uczniów.
- Doskonalenie umiejętności wspierania rozwoju osobistego i społecznego. Studenci zdobędą doświadczenie w udzielaniu wsparcia w zakresie rozwoju społecznego, emocjonalnego oraz komunikacyjnego osób ze specjalnymi potrzebami.
- Integracja osób ze specjalnymi potrzebami w środowisku szkolnym i społecznym. Studenci zdobędą wiedzę i umiejętności niezbędne do efektywnego wspierania procesu integracji uczniów ze specjalnymi potrzebami w placówkach edukacyjnych oraz społeczeństwie.
- Pogłębienie znajomości różnych form niepełnosprawności i specjalnych potrzeb edukacyjnych. Kształcenie studentów obejmie przekazanie wiedzy na temat różnych typów niepełnosprawności oraz specjalnych potrzeb edukacyjnych.
- Doskonalenie umiejętności pracy z rodziną i środowiskiem uczniów. Studenci zostaną przygotowani do skutecznego współdziałania z rodzinami uczniów ze specjalnymi potrzebami oraz innymi instytucjami i specjalistami działającymi na rzecz edukacji i wsparcia osób ze specjalnymi potrzebami.
- Promowanie równego dostępu do edukacji. Studenci gotowi będą do działania na rzecz promocji równego dostępu do wysokiej jakości edukacji dla wszystkich uczniów, niezależnie od ich niepełnosprawności czy specjalnych potrzeb edukacyjnych.
- Zapoznanie z teorią i praktyką resocjalizacji. Studenci zdobędą wiedzę na temat głównych teorii i modeli resocjalizacji oraz umiejętności w ich praktycznym zastosowaniu w pracy z osobami mającymi trudności z integracją społeczną.
- Opracowywanie i wdrażanie programów resocjalizacyjnych. Kształcenie studentów obejmować będzie analizy potrzeb jednostek oraz różnorodne metody i techniki resocjalizacyjne, takie jak terapia zajęciowa, praca zespołowa, czy programy treningowe społeczne.
- Ciągłe doskonalenie zawodowe i osobiste. Kształcenie na kierunku pedagogika specjalna promować będzie postawę ciągłego rozwoju zawodowego i osobistego, zachęcając do pogłębiania wiedzy, doskonalenia umiejętności oraz refleksji nad własną praktyką pedagogiczną.
Sylwetka absolwenta
Absolwent kierunku pedagogika specjalna będzie wykwalifikowanym pedagogiem specjalnym wyposażonym w wiedzę, umiejętności oraz kompetencje zawodowe, które przygotują go do wykonywania obowiązków określonych w Rozporządzeniu Ministra Edukacji Narodowej z dnia 9 sierpnia 2017 r. w sprawie zasad organizacji i udzielania pomocy psychologiczno-pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach (Dz.U. 2023 poz. 1798). Absolwent kierunku będzie przygotowany do wykonywania w szczególności następujących czynności:
- współpracy z nauczycielami, wychowawcami grup wychowawczych lub innymi specjalistami, rodzicami oraz uczniami w:
a) rekomendowaniu dyrektorowi przedszkola, szkoły lub placówki do realizacji działań w zakresie zapewnienia aktywnego i pełnego uczestnictwa uczniów w życiu przedszkola, szkoły i placówki,
b) prowadzeniu badań i działań diagnostycznych związanych z rozpoznawaniem indywidualnych potrzeb rozwojowych i edukacyjnych oraz możliwości psychofizycznych uczniów w celu określenia mocnych stron, predyspozycji, zainteresowań i uzdolnień uczniów oraz przyczyn niepowodzeń edukacyjnych lub trudności w funkcjonowaniu uczniów, w tym barier i ograniczeń utrudniających funkcjonowanie ucznia i jego uczestnictwo w życiu przedszkola, szkoły i placówki,
c) rozwiązywaniu problemów dydaktycznych i wychowawczych uczniów,
d) określaniu niezbędnych do nauki warunków, sprzętu specjalistycznego i środków dydaktycznych, w tym wykorzystujących technologie informacyjno-komunikacyjne, odpowiednich ze względu na indywidualne potrzeby rozwojowe i edukacyjne oraz możliwości psychofizyczne ucznia; - współpracy z zespołem w zakresie opracowania i realizacji indywidualnego programu edukacyjno-terapeutycznego ucznia posiadającego orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego, w tym zapewnienia mu pomocy psychologiczno-pedagogicznej;
- wspierania nauczycieli, wychowawców grup wychowawczych i innych specjalistów w:
a) rozpoznawaniu przyczyn niepowodzeń edukacyjnych uczniów lub trudności w ich funkcjonowaniu, w tym barier i ograniczeń utrudniających funkcjonowanie ucznia i jego uczestnictwo w życiu przedszkola, szkoły lub placówki,
b) udzielaniu pomocy psychologiczno-pedagogicznej w bezpośredniej pracy z uczniem,
c) dostosowaniu sposobów i metod pracy do indywidualnych potrzeb rozwojowych i edukacyjnych ucznia oraz jego możliwości psychofizycznych,
d) doborze metod, form kształcenia i środków dydaktycznych do potrzeb uczniów; - udzielania pomocy psychologiczno-pedagogicznej uczniom, rodzicom uczniów i nauczycielom;
- współpracy, w zależności od potrzeb, z innymi podmiotami;
- przedstawianiu radzie pedagogicznej propozycji w zakresie doskonalenia zawodowego nauczycieli przedszkola, szkoły lub placówki.
Absolwent kierunku pedagogika specjalna będzie posługiwać się językiem obcym na poziomie B2+ Europejskiego Systemu Opisu Kształcenia Językowego oraz specjalistyczną terminologią zgodnie z wymogami określonymi w Polskiej Ramie Kwalifikacji.
Absolwent kierunku pedagogika specjalna będzie posiadał przygotowanie pedagogiczne, o którym mowa w Rozporządzeniu Ministra Edukacji i Nauki z dnia 14 września 2023 r. w sprawie szczegółowych kwalifikacji wymaganych od nauczycieli (Dz.U. 2023, poz. 2102). W trakcie kształcenia student nabędzie wiedzę i umiejętności z zakresu psychologii, pedagogiki i dydaktyki szczegółowej w wymiarze nie mniejszym niż 270 godzin oraz zrealizuje program praktyki pedagogicznej w wymiarze nie mniejszym niż 150 godzin.
Oczekiwane kompetencje społeczne od kandydatów na studia
Od kandydatów oczekuje się dużej empatii, wyrozumiałości, wrażliwości na wymagania swoich podopiecznych. Kierunek studiów pedagogiki specjalnej jest odpowiedni dla osoby kontaktowej, otwartej, kreatywnej, pełnej zapału do pracy z osobami z deficytami, trudnościami w uczeniu się, zaburzeniami i niepełnosprawnościami.
Potencjalne miejsca pracy
Nauczyciel pedagog specjalny – zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Edukacji Narodowej z dnia 1 sierpnia 2017 r. w sprawie szczegółowych kwalifikacji wymaganych od nauczycieli (Dz.U. 2023, poz. 2102) – będzie mógł być zatrudniony:
- w przedszkolach, szkołach i zespołach przedszkoli i szkół niebędących specjalnymi, zgodnie z przepisami ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. – Karta Nauczyciela, wprowadzonych ustawą z dnia 12 maja 2022 r. o zmianie ustawy o systemie oświaty oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 1116);
- w przedszkolach specjalnych, oddziałach specjalnych w przedszkolach ogólnodostępnych, szkołach podstawowych specjalnych, oddziałach specjalnych w szkołach podstawowych ogólnodostępnych, szkołach ponadpodstawowych specjalnych, oddziałach specjalnych w szkołach ponadpodstawowych ogólnodostępnych, specjalnych ośrodkach szkolno-wychowawczych oraz specjalnych ośrodkach wychowawczych zgodnie z ukończoną specjalnością.
Absolwent kierunku pedagogika specjalna może się ubiegać również o zatrudnienie m.in. w: świetlicach i ośrodkach socjoterapeutycznych, młodzieżowych ośrodkach wychowawczych, pogotowiach opiekuńczych, ośrodkach rehabilitacyjno-readaptacyjnych dla uzależnionych, świetlicach środowiskowych, zakładach poprawczych i schroniskach dla nieletnich, policyjnych izbach dziecka, ośrodkach interwencji kryzysowej, rodzinnych ośrodkach diagnostyczno-konsultacyjnych oraz opiniodawczych zespołach sądowych, specjalistów, w policyjnych komórkach do spraw nieletnich i patologii, sądach rejonowych, w wydziałach rodzinnych i nieletnich, zakładach karnych.
Kryteria przyjęć
Nowa matura | Stara matura | |
studia stacjonarne i niestacjonarne | Część pisemna: • język polski; • język obcy nowożytny; • do wyboru jeden przedmiot spośród: historia, wiedza o społeczeństwie, filozofia, biologia; • rozmowa kwalifikacyjna. | Część pisemna albo ustna: • do wyboru jeden przedmiot spośród: język obcy nowożytny, historia, wiedza o społeczeństwie, filozofia, biologia; • rozmowa kwalifikacyjna. |