Stres towarzyszący każdemu człowiekowi zazwyczaj postrzegany jest negatywnie. Na co dzień potrafi wywołać niemałe zamieszanie. Pełni jednak bardzo ważną rolę. Można śmiało stwierdzić, że stoi za ewolucyjnym sukcesem człowieka. Czy naprawdę należy się bać stresu? Jak go okiełznać i wykorzystać? Przekonajcie się, jak oswoić stres.
Dwie twarze…
Stres wysyła nam sygnał, że organizm wyczuwa nadchodzące zagrożenie. Daje się we znaki zarówno w sferze umysłu, jak i ciała. Kanadyjski lekarz Hans Selye, zajmujący się zawodowo stresem przez ponad 50 lat, wypracował powszechnie znaną definicję tego zjawiska – w obliczu wyzwań odczuwamy „nieswoistą reakcję organizmu na stawiane mu wymagania”. Jak to rozumieć? Okazuje się, że stres nie zawsze niszczy nasze zdrowie, może nas motywować, pobudzać do działania i osiągania lepszych wyników. Pozytywny stres nazywamy eustresem, a negatywny – dystresem.
Dobry stres nie trwa zbyt długo. Odczuwamy go jako mieszaninę napięcia i ekscytacji lub radosnego oczekiwania. Występuje zazwyczaj przed ważnym dla nas wydarzeniem: spotkaniem, koncertem, podróżą. Dystres opanowuje nas na dłużej, co powoduje dolegliwości fizyczne i psychiczne, a przede wszystkim zmęczenie. Pojawia się w sytuacjach przerastających naszą wytrzymałość. Zbyt częste lub długotrwałe narażenie na stres przyczynia się do powstawania chorób przewlekłych takich, jak nerwica, depresja czy choroby układu odpornościowego.
… i trzy poziomy stresu
Stres dzieli się trzy grupy, każda z nich oddziałuje inaczej na organizm i wywołuje inne skutki.
- Psychologiczny (reakcje umysłu) – rozdrażnienie, podejrzliwość, wrogość, lęk, napady złości, apatia, przygnębienie, poczucie osamotnienia, trudność z podejmowaniem decyzji, brak poczucie własnej wartości, gonitwa myśli.
- Ciała (reakcje organizmu) – przyśpieszony puls, rozszerzenie źrenic, kołatanie serca, napięcie mięśni, sztywność karku, suchość w ustach, ucisk w gardle, pobudzenie, tiki nerwowe, uderzenia gorąca i zimna.
- Skutki w zachowaniu – nadpobudliwość, impulsywność działania, utrata apetytu lub uczucie ciągłego głodu, zaburzenia snu, bezsenność lub wzmożona senność, nagłe wybuchy gniewu lub płaczu, nadużywanie alkoholu, konfliktowość, brak satysfakcji z wykonanej pracy, obniżona wydajność.
Jak zjeść stres i się go nie bać?
Stres można pokonać lub wykorzystać do swoich celów. Sposób reakcji na stres jest bardzo indywidualny i sami musimy znaleźć najlepszy sposób na jego zwalczanie. Gdy jednak przez dłuższy czas nie możemy sobie z nim poradzić, powinniśmy skorzystać z fachowej pomocy lekarskiej.
W walce z stresem mogą nam pomóc ćwiczenia lub zainteresowania, dzięki którym wyciszymy się i obniżymy poziom kortyzolu (hormonu stresu). Dobrymi technikami radzenia sobie z stresem są:
- czytanie książek, dobra lektura odciąga nas od negatywnych myśli;
- oglądanie filmów lub seriali;
- aktywność fizyczna, pomaga rozładować napięcie i powoduje wydzielanie endorfin (hormonów szczęścia);
- rozmowa z bliskimi;
- medytacja;
- trening oddechowy;
- uspokajanie ciała poprzez poklepywanie się (np. po udzie, ramieniu, ręce itp.)
- masaż;
- słuchanie muzyki.
Trzymamy za Was kciuki!